Page 81 - TINA Dergi Sayi 10
P. 81
TINA
Maritime Archaeology Periodical
Sığırlarda ise olağandışı bir durum vardır. Shillouro- Along with the whole range of “small-scale farming
kambos’un erken tabakalarında sığır, besi hayvanlarının tools” (sickles, grinding stones, pestles), morphologi-
%8’ini oluştururken, hızla yalnızca %1’e düşmüştür. cally domestic emmer and einkorn wheats are present
Ais Giorkis’de %2’den az bir oranla temsil edilmek- from the earliest levels of Mylouthkia .This suggests
59
60
tedir, diğer yandan Akanthou’da (Tatlısu) da bir adet that they were probably brought in this state. It is worth
sığır (Bos) kemiği bulunmuştur . Sığır, MÖ 8. binyılın recalling that at this time, plant morphological domes-
65
sonunda Kıbrıs’ta gizemli bir şekilde yok olmuştur . tication was just starting on the mainland . The hulled
66
61
Hayvanların tamamı fiziksel açıdan yabanidir, ancak barley has a wild morphology in the first layers of Shil-
insanların onları kontrol ettiğine dair izler tartışılamaz bir lourokambos, suggesting that the endemic species could
şekilde belirgindir : iskelet parçalarının oranı ve sürü- have been brought to cultivation . A great many other
67
62
nün demografisi (genç erişkinlerin seçilerek kesilmesi), food plants, such as peas, linseed/flax, lentils, pistachio,
özellikle avlanan geyiklerin aksine, hayvancılığın varlığı nuts, and roots/tubers, were also transported from the
konusunda çok az kuşkuya yer bırakır . Ayrıca, Shil- coastal mainland, where they were a classic component
68
lourokambos’un ilk tabakalarından başlayarak, arkeolojik of proto-agricultural communities, for example in Tell
açıdan ağıla kapatıldıklarına dair ipuçları içi esasında Aswad and Tell Ain el Kerkh .
63
ahşap bir çitle dolu olan boş büyük dairesel çizgiler, bu- The meat diet of Shillourokambos and Mylouthkia
rada sürünün etrafını çeviren bir ağıl bulunduğu yönünde relied on swine, deer, caprine, and cattle by order of im-
yorumlanmıştır . portance. It is not clear whether the swine was endemic
69
Her ne kadar bu tür izlere pek rastlanmasa da süt ve (relic of the Cypro-ppNA), exogenous, or both. But the
geyik boynuzları gibi ikincil ürünler de ekonomide önem- other herd animals had been transported. The fallow
li bir rol oynamış olabilir . Burada bulunmalarının temel deer is often believed to have been released into the wild
70
sebebi olmasa da, kesim izlerinden belli olduğu gibi tilki, upon transportation The case of bovid is peculiar. In
64.
köpek ve kedilerin yanısıra ara sıra kemirgenler de tüke- the early levels of Shillourokambos, cattle supplement
tilmiş olabilir . the livestock up to 8 % but quickly drop to a mere 1%;
71
Sonuç olarak, ekonomik açıdan bakıldığında, karma at Ais Giorkis, cattle represents a proportion of less than
çiftçilik uygulamasının varlığı hiç bir zaman kalıcı yer- 2 %, while Akanthou (Tatlısu) also has one Bos bone .
65
leşimler kurmayacak hatta kendi anavatanlarını terketme Cattle disappears from Cyprus rather mysteriously at the
fikri veya dürtüsünü yaşamayacak olan Çanak Çömleksiz end of the 8th millennium BCE .
66
Kıbrıs Neolitik B topluluklarına kanıt oluşturmaktadır. While the animals are all physically wild, the indirect
HİrOKİtYA traces of anthropological control seem rather indisput-
Hirokitya evresi ilk defa olarak anakaradan farklı, 67.
Kıbrıs’a özgü içsel dinamiklerle oluşmuş bir kültürel able
gelişim aşaması olarak karşımıza çıkar. Her iki dönemi 59 Plant remains of Shillourokambos do not allow clear identifi-
de kapsadığı görülen Tenta ve Ais Giorkis dışında , cation, due to bad taphonomic conditions, the analysis being per-
72
formed on traces left in the building material (Willcox 2011: 570).
MÖ 7000’lere kadar önceki yerleşimlerin terkedilmesi 60 PELTENBURG 2001: 42-6, 57; SIMMONS 2009: 4.
ve yenilerinin kurulmasıyla birlikte bir yerleşim deği- 61 WILLCOX 2011: 569.
şikliği olduğu anlaşılmaktadır. Bazı yerleşimler benzeri 62 GUILAINE 2003: 96; WILLCOX 2003: 235; 2011: 573.
SAVARD et al 2006; MCCARTNEY - PELTENBURG 2000: 10.
63
görülmemiş boyutlara ulaşarak (Hirokiya’da 26 000 m²) 64 Though Davis (2003: 260) considers that the deer is “easy to keep
savunma sistemlerinin çıkışına tanıklık eder . Hirokit- enclosed in parks”, the behavioural characteristics of this species
73
ya’da insan kemiklerinde genetik çeşitlilik olmaması 74 are generally considered to be unfit for domestication, and it is not
known anywhere during the Neolithic (Croft 2005: 356). In Cyprus,
75
Le Brun&Daune-Le Brun’un Hirotkiya’nın Kıbrıs dı- its demographic profile is consistent with that of ‘a preferential cull-
şındaki, hatta adadaki çağdaş yerleşimlerle bağlantısının ing of adults’ (Vigne & Buitenhuis 1999: 51-3), showing a concern
ithal gelen hammaddelerin sayısının çok düşük olması ve, for the reproduction of the population in the wild. Some domesti-
cates may also have been released, maybe in order to constitute a
neredeyse sadece keçiye dayalı, aşırı tekdüzeleşmiş yiye- reserve in case of epizooty (Ducos 2000).
cek üretimciliği modelinin de gösterdiği gibi çok kısıtlı 65 SIMMONS 2009: 4-5.
VIGNE - BUITENHUIS 1999: 51-4 + fig. 1; VIGNE et al. 2000:
66
olduğu yönündeki görüşlerini destekler. Düşük olması ve 94-5; CROFT 2005: 342-6; PELTENBURG et al. 2000: 850.
oldukça standartlaşmış besin üretiminin (neredeyse sade- 67 See Horwitz et al 2004 for a different but seemingly
ce keçiye dayalı) gösterdiği gibi çok nadir olduğu şeklin- outdated perspective.
deki gözlemini destekler.
65 SIMMONS 2009: 4-5.
66 VIGNE - BUITENHUIS 1999: 51-4 + fig. 1; VIGNE vd. 2000: 94-
5; CROFT 2005: 342-6; PELTENBURG vd. 2000: 850.
67 Farklı, ancak geçerliliği kalmamış olduğu anlaşılan bir bakış
açısı için bk. Horwitz vd. 2004.
68 VIGNE vd. 2000: 91-3.
69 GUILAINE 2003: 86.
70 CROFT 2005: 342-59; VIGNE - HELMER 2007.
71 VIGNE - GUILAINE 2004; 259-66.
72 TODD 2005: xvii.
73 LE BRUN 2001: 54-8; CAUVIN 1997: 222.
74 CHERRY 1985: 25-6; LE BRUN - DAUNE-LE BRUN 2009: 77.
79