Page 78 - TINA Dergi Sayi 10

TINA

Denizcilik Arkeolojisi Dergisi

diğer yerleşmelerle karşılaştırıldığında peltenburg Ais Giorkis) karadan içerilere doğru, denizden biraz
vd.‘larının deyimiyle “olağanüstü miktarlarda” 5000 par- uzakta olduğunu belirtmiştir. Kuzeyde ise bunun ak-
ça obsidiyen çıkarılmıştır . Bu obsidiyen Kapadokya sine yerleşmelerin hepsi doğrudan deniz kıyısında yer
39
40
(Göllü Dağ) bölgesindeki bilinen kaynaklardan, Kalete- almaktadır. Holosen döneminin başlangıcında yükselen
pe atölyesinden bilinenlere çok benzeyen aletlerle elde deniz seviyesinin Kyrenia silsilesinin doğrudan denizle
edilmiştir. Akanthou olasılıkla Çukurova Ovası’ndan buluştuğu kuzeyden ziyade daha düz olan güneyde daha
41
taşınan Orta Anadolu’ya en yakın noktada bulunması büyük kara parçalarını (ve orada bulunan erken Neolitik
nedeniyle bölgesel bir obsidiyen (gereksiz yüklerin ta- yerleşmeleri) sular altında bırakmış olabileceği gözardı
şınmasını azaltmak için bitmiş ürünler olarak) yeniden edilemez. Bununla birlikte, bu yerleşme dağılımı yine
dağıtım merkezi olmalıdır. Buradan Neolitik ilişkilerin de merak uyandırmaktadır. Öyle görünüyor ki Levant
‘arz ve talep’ ilkesine uygun olarak işlediği anlamı çı- çiftçileri daha ziyade iç bölgelerde bulunan tarıma en
karılmamalıdır; devlet-öncesi toplumsal etkileşimler elverişli olan alanlara yerleşirken, Caneva’nın sözünü
45
genellikle akrabalık veya gruplararası evliliklere dayan- ettiği Kapadokya ile ilişkisi bulunan en az yarım düzine
maktadır, büyük olasılıkla obsidiyenin de izlemiş olduğu yerleşmenin bulunduğu Çukurova kıyılarından gelen
yol da budur . Aynı zamanda Kyrenia dağ silsilesinin balıkçılar, kuzey kıyısında limanlar kurmuştur .
42
46
dik olmasından ada merkezine erişimi zorlaştırdığından I I-GeÇİm eKOnOmİSİ
adadaki diğer konumlara yeniden dağıtımın adanın kıyısı epipaleotik/Çanak Çömleksiz Kıbrıs neolitik A
boyunca yapılmış olabileceğinin belirtilmesi gerekir; ör- Yiyecek kalıntıları ufak tefek istisnalar dışında MÖ 10.
neğin Asprokremnos, asla obsidiyen ağına girmemiştir . binyıla kadar adanın nüfusunu oluşturan yegane büyük
43
Şevketoğlu ilginç bir şekilde adanın güney bölge- memelilerin cüce filler ve cüce su aygırları olduğunu
44
sindeki Neolitik yerleşmelerin çoğunun (Klimonas, pleistosen dönemi kalıntılarıyla ortaya koymuştur
Mylouthkia, Shillourokambos, Tenta, Asprokremnos, (220 000 kemik).
One major cultural difference may however be noted. later contested is now, in regard to the new Cyprus
38
While rectangular architecture has become widespread material, being given a fresh look, notably as a likely
in the Euphrates valley, circular architecture continues region of origin for the Cypro-ppNA migrants.
on Cyprus, as it does in the Central Levant . In the North of the island, to the author’s knowl-
31
This situation evolves during the following Khiroki- edge, Akanthou/Tatlısu is the only excavated site
tian period, when a distinctive culture develops from securely dated to the Cypro E/M ppNB, while petra
the Cypro-ppNB background , as seen with the lithic tou Limniti, Troulli, and Cape Andreas Kastros seem
32
industry , the village layout, and other architectural to be of a later, Khirokitian, date. Akanthou seems to
33
34
features . The very late arrival of the ceramic technol- owe its location to a specific function: 5000 pieces
ogy and the near absence of obsidian indeed show that of obsidian have been retrieved , i.e. “prodigious
39
the frequency of the connections with the mainland quantities”, especially compared to other sites on the
has declined sharply. island, according to peltenburg et al . The obsidian
40
the Origin Of the Migration originates from well-known sources in Cappadocia
The origin of the colonization of Cyprus was al- (Göllü Dağ), with tools very similar to those known
ready feeding a debate before the discovery of the Cy- at the local Kaletepe workshop. Located at the clos-
pro-ppNB phase, and it is not closed yet . A previous est point to Central Anatolia, where it was possibly
35
41
investigation , backed notably by the cultural paral- transited by the Çukurova plain , Akanthou appears
36
lels mentioned above, designated the coastal band of to be a regional redistribution centre of obsidian (as
the North-Central Levant as the most likely point of finished products, so as to reduce the transportation of
departure for the migrants. It is in fact the Cypriot data useless loads). By saying this, it is not suggested that
that best enlightens the early Neolithic landscape of Neolithic interrelations were working on the ‘supply
the littoral, long thought to be unsettled at the time. and demand’ pattern. pre-state social interactions are
The ppNA date once attributed to early agricultur- generally based on kinship or intermarriages, and this
37
alists in the Central Levant site of Tell Aswad but is probably the path obsidian was taking .
42
39 ŞEVKETOĞLU 2017: 17. 31 STORDEUR et al. 2010.
40 PELTENBURG vd. 2001: 42; ayrıca bkz. LE 32 TODD 1987: 179; LE BRUN 2001: 53; PELTENBURG et al.
BRUN -&; DAUNE- LE BRUN 2009: 77, not 26. 2000: 489; GUILAINE 2003: 84, 93.
COQUEUGNIOT 2003: 383.
33
41 BRIOIS vd. 1997: 111. 34 SIMMONS 2009: 4.
42 FOREST 1996: 32. 35 KNAPP 2002: 82; CHERRY 1990: 194; LE BRUN 1989: 166-7.
43 McCARTNEY 1998: 85; MANNING vd. 2010: 36 BODET 2017.
703. 37 CONTENSON et al. 1979: 15.
38
44 ŞEVKETOĞLU 2017: 19 39 STORDEUR et al. 2010: 41-2.
ŞEVKETOĞLU 2017: 17.
45 CANEVA 2012: 1 40 PELTENBURG et al. 2001: 42; see also. LE BRUN -&; DAUNE- LE BRUN 2009: 77, note 26.
46 BAR-YOSEF vd. 2012. 41 BRIOIS et al. 1997: 111.
42 FOREST 1996: 32.
76