Page 70 - TINA Dergi Sayi 11

TINA

Denizcilik Arkeolojisi Dergisi

Aynı şekilde, çekek yerinin bulunduğu mevkide, mo- Tidal notches are located at a higher level
dern deniz seviyesinin altında bulunan gel-git çentikleri of shipshed’s ramp (Fig. 6d, e). The fact that
de bu tektonik hareketi desteklemektedir. Yatay derinliğin the mole and the shipshed is located at deeper
yaklaşık 0,3 m’yi bulması ve yüksekliğin gel-git aralığı ile than tidal notch suggests that the archaeo-
uyumlu olarak 0,4 m olması, eski deniz yüzeyinin uzun logical structures were submerged before the
süre bu seviyede kaldığını ve ani bir tektonik çökme sonu- geomorphological structures. This proves that
45
cu sualtında kaldığını göstermektedir . Bununla birlikte, sea level must have changed more than once.
söz konusu belirgin çentiğin altında, muhtemel bir çentik
oluşumu daha gözlenmiş olup, bu yapı daha eski bir deniz First, the shipshed was submerged, then the
seviyesini işaret etmektedir. notch was formed at a new sea level stability,
Gel-git çentikleri, çekek yerinin oyulduğu ana kayada, and in the following periods the notch was
çekek yeri rampasının üzerinde bir seviyede yer almak- also submerged. This observation reveals that
tadır (Fig. 6d, e). Mendirek ve çekek yerinin gel-git the Bodrum shores subsided gradually due to
çentiğinden daha derinde bulunması, arkeolojik yapıların active tectonics.
jeomorfolojik yapılardan daha önce sualtında kaldığını 6. CONCLUSION
göstermektedir. Bu da, deniz seviyesinin birden fazla kere The marine geoarchaeological survey per-
değiştiğini işaret etmektedir. Önce çekek yeri sualtında formed on the ancient submerged mole of
kalmış, daha sonra yeni deniz seviyesinde gel-git çentiği Halicarnassus harbor revealed that the struc-
oluşmuş ve sonrasında da bu oluşum da sualtında kalmış- ture consists of two parallel sections, which
tır. Bu gözlem, Bodrum kıyılarının kademeli bir şekilde are located at different depths. The archaeo-
tektonik olarak çöktüğünü ortaya çıkarmaktadır.
6. SONUÇ logical remains are currently submerged due
Halikarnassos antik limanına ait mendirek üzerinde to sea level rise. We observed serious damage
yapılan jeoarkeolojik çalışmada, yapının birbirine paralel on the mole due to both excavation operations
uzanan ve aralarında kot farkı bulunan iki farklı bölüm- inside the harbor and earthquake activity. Ae-
den oluştuğu görülmüştür. Söz konusu arkeolojik kalıntı, rial photographs confirm that while the mole’s
deniz seviyesinin yükselmesi sonucunda günümüzde sular north end was adjacent to the shore in 1967,
altında kalmıştır. Depremlerden kaynaklanan etkinin yanı this link to the shore was destroyed due to the
sıra, limanda gerçekleşen güncel faaliyetler nedeniyle excavation operations performed in the fol-
de, mendirek üzerinde büyük bir tahribat olduğu ortaya lowing years.
çıkmkatadır. 1967 yılında çekilen hava fotoğrafında, men- In addition to the mole in the harbor, the
direğin kuzey ucu kıyıya bitişikken, güncel fotoğraflarda submerged shipshed and the tidal notches to
daha sonraki yıllarda yapılan hafriyat çalışmaları ile kıyı the south of Bodrum Castle provide important
ile bağlantısının ortadan kalktığı görülmektedir.
Liman içindeki mendireğin yanı sıra, Bodrum Kale- evidence for the relative sea level rise in the
si’nin güneyinde yer alan çekek yeri ve gel-git çentik- region. The reason for the submersion of the
lerinin günümüzde modern deniz seviyesinin altında archaeological and geomorphological struc-
bulunması, bölgedeki göreli deniz seviyesinin yükseldiği tures located in a tectonically active region
konusunda önemli kanıtlar sunmaktadır. Tektonik olarak is mostly due to gradual tectonic subsidence,
aktif bir bölgede yer alan arkeolojik ve jeomorfolojik ya- rather than the global eustatic-isostatic sea
pıların sualtında kalma sebebinin, küresel ölçekteki bu- level rise.
zul-izostatik deniz seviyesi yükseliminden ziyade, birden ACKNOWLEDGMENTS
fazla tektonik çökme hareketine bağlı olduğu sonucuna The authors would like to thank Prof. Atilla
ulaşılmıştır. Uluğ for his contribution in the marine geophys-
TEŞEKKÜR ical data collection; the Academia Foundation
Deniz jeofiziği verilerinin toplanmasında emeği ge-
çen Prof.Dr. Atilla Uluğ’a; hava fotoğrafları desteği için and Özay Kartal for providing aerial photogra-
Akademia Vakfı ve Özay Kartal’a; katkılarından ötürü ve phy; Göksu Tatoğlu and all other team members
Göksu Tatoğlu ve diğer tüm ekip arkadaşlarımıza teşek- for their contribution. The author is also thankful
kürlerimizi sunarız. Ayrıca, değerli önerileriyle makalenin to reviewers for constructive suggestions that
gelişmesinde katkıda bulunan hakemlere teşekkür ederiz. improved a previous version of this paper. This
Bu makale, İrem Uygur ve Mete Oymaklı’nın anısına paper is dedicated to the memory of İrem Uygur
yazılmıştır. and Mete Oymaklı.

45 Adriyatik’in kuzey kıyılarında Roma Dönemi’ne tarihlenen ve 45 Tidal notches on the north Adriatic shore dated to Roman Period
yaklaşık -0,5 m.lerde ölçülen gel-git çentiklerinin MS.361 dep- were measured at about -0.5 m, which submerged with the earth-
remiyle sular altında kaldığı belirtilmiş olup (PIRAZZOLI 1980; quake in 361 AD (PIRAZZOLI 1980; FOUACHE et al. 2000). This
FOUACHE vd. 2000), tarafımızdan yapılan ölçümlerle uyumludur. value is compatible with our measurements.
68