Page 87 - TINA Dergi Sayi 10

TINA

Maritime Archaeology Periodical

Son olarak, iyi de bakılsalar birkaç fazlanın ol- It is perhaps not a coincidence that when social emulation
ması hayvan beslemenin kaçınılmaz bir sonucudur. seems to have reached a climax in the Euphrates basin, Bos
Toplumsal sistemde çok az yeniden yatırım yapılan generally gained a prominent proportion in the herd and be-
bu keçi fazlalıkları toplum açısından bir yük oluştu- come physically domestic during the M and L ppNB - see
106
105
108
rabilir ve doğaya bırakılmış olabilir, bu da Docus also Arbuckle for a Central Anatolian perspective.
107
ve diğerlerinin Hirokitya evresinde bahsettiği yaba- If prestige-driven emulation did not flourish on the island
ni popülasyonu oluşturabilir. as supposed above, this could perhaps explain, in part at
SOnUç least, why bovid did not retain the interest of the popula-
Doğu Akdeniz’in Epipaleolitik toplulukları tion for very long. This is particularly true for the Khiroki-
Kıbrıs’ı iyi biliyordu ve adaya ziyaretlerde bulu- tian horizon, when the animal-food economy relied almost
nuyordu. Çanak Çömleksiz Neolitik A dönemde exclusively on caprine, at a time when every village seems
evcilleştirme-öncesi tarımcı ve avcı gruplarının to have been entirely closed in on itself, making social
birkaç yüzyıl Kıbrıs’ın güney kesiminde yerleşmiş competition very restricted, if it existed at all.
olduğu görülmektedir . Çanak Çömleksiz Neo- Finally, a few surpluses are an inevitable consequence
109
litik B’ye gelene kadar, geri dönüp, bu defa kalıcı of herding, even if they are looked after. Being so little
olarak yerleşmişler ve o zamandan beri çiftçilik reinvested in the social system, these caprine surpluses
adada var olmuştur. would have represented a burden for the community and
Neolitik Kıbrıs’ın incelenen arkeolojik ve ekono- may well have been released into the wild, constituting the
mik verileri ışığında adanın erken çiftçiler tara- feral population mentioned by Ducos and others for the
108
fından kolonizasyonunun oldukça başarılı olduğu Khirokitian levels.
gözlenmiştir. Adadaki bu gelişmelerin anakara- COnCLUSIOn
daki ekonomik ve teknik gelişmelerle kronolojik
olarak çok yakın olması dikkat çekicidir. Kıbrıs The Epipalaeolithic populations of the Levant knew
örneği bir kaç nedenden dolayı çok bilgi sağlar. Cyprus well and were already making incursions on the
Öncelikle çiftçiliğin benimsenmesiyle birlikte island. During the ppNA, groups of pre-domestic agricul-
elde edilen ekonomik güç ve toplumsal istikrarı turalists and hunters seem to have settled a few centuries
109
gösterir. Ayrıca, toplulukların sürdürülebilir eko- earlier on the southern part of Cyprus . By the ppNB,
nomileri sayesinde daha önceden gitmekte zorluk they returned and settled, permanently this time, and farm-
çektikleri yerlerde kavuştukları esnekliği ve ra- ing never disappeared from the island after that point. In
hatlığı gösterir. Ayrıca Kıbrıs her ne kadar dolaylı the light of the reviewed archaeological and economic
ve pek beklenmedik olsa da, anakaranın Erken data of Neolithic Cyprus, the colonization of the island by
Neolitik kıyılarının oldukça aydınlatıcı bir res- early farmers appears to have been extremely successful.
mini çizer. Aslında, anakaradaki insanlar Çanak This insular sequence is all the more remarkable, in that
Çömleksiz Neolitik boyunca Kıbrıs’a yerleşmek it followed very closely, chronologically and technically
amacıyla bu kadar çok bağımsız keşif gezisi yap- speaking, the economic developments on the Neolithic
tıysa, bunun nedeni büyük olasılıkla kıtasal deniz mainland.
kıyılarında toprak eksikliğiydi. Ayrılmalarında The Cypriot case is very informative for a number of
Holosen’deki ısınma nedeniyle deniz seviyesinin reasons. First of all, it displays the economic strength and
yükselmesinin rol oynadığı kesindir. Yine de social stability acquired with the adoption of farming. It
110
bu durum ilgili arkeolojik yerel boşluğun oldukça shows in particular the flexibility provided to communities
tersine çiftçiliğin kuzeybatı ve merkezi Levant who could sustainably adapt to previously unreceptive en-
bölgesinde özellikle büyüyen bir üretim şekli vironments. Cyprus offers, moreover, a very enlightening
olması gerektiği ve bunun Neolitik Dönemin en picture, albeit indirect and hardly expected, of the Early
başlarından itibaren geçerli olduğu anlamına gelir. Neolithic shores of the mainland. Indeed, if mainland peo-
Bu keşfin boyutları daha önce yapılan bir araştır- ple launched so many independent expeditions to settle on
mada bu alanın Bereketli Hilal’in karma-çiftçi- Cyprus throughout the Cypro-ppN, it is probably because
111
lik sisteminin resmi alanı içine dahil edilmesine land was missing on the continental sea shore. It is true
imkan vermiştir. Bu tür bir çıkarım çoğunlukla that the rising sea-level, due to the Holocene warming ,
110
Kıbrıs’ta elde edilen dikkat çekici arkeolojik bul- certainly played a role in the departure.
guların dolaylı sonucunda yapılmıştır.
105 ÖKSÜZ 2002.
106 BODET 2012.
107 ARBUCKLE 2013.
108 DUCOS 2000.
108 DUCOS 2000.
109 Mc CARTNEY 2012; VIGNE vd. 2012. 109 Mc CARTNEY 2012; VIGNE et al. 2012.
110 PELTENBURG vd. 2000: 852. 110 PELTENBURG et al. 2000: 852.
111 BODET 2017: 68-70.
85