Page 137 - TINA Dergi Sayi 10
P. 137
TINA
Maritime Archaeology Periodical
Çalışmalar üç ayrı kentin kıyılarında yüzey araştırmaları ziyaret etmiştir. Bu yöntemle toplanan bilgilerin kayıt
formunda gerçekleşmiştir. altına alınmıştır.
ADAnA KIYILArI ArKeOLOJİK SuALtI ArAŞtIrmALArI KArAtAŞ bÖLGeSİ ÇALIŞmALArI :
Adana kıyılarında (Fig. 1) sistematik sualtı araştırma- Karataş Bölgesi’nin Temmuz ayındaki hava ve deniz
ları ilk kez 2018 yılında başlatılmıştır. Bu nedenle böl- koşulları nedeniyle aletli ya da aletsiz dalışlarla görerek
gede büyük ilgi uyandıran çalışmalar başta Sn. Adana arama için uygun olmadığı görülmüştür. Sabah 06.30 –
Valisi olmak üzere çok sayıda yönetici tarafından ziya- 10.30 saatlerinde güney yönünden esen rüzgâr azalmak-
ret edilmiş, araştırma gemisi ve teknik altyapı hakkında ta, ancak görüş çok sınırlı olduğu için dalışlardan sonuç
kapsamlı bilgi alınmıştır (Fig.2). Karataş – Magarsus ve alınamamaktadır. Bu nedenle bu saatlerde sonar çalışma-
Yumurtalık-Aigeai antik limanları ve çevresinde yapılan ları yapılması tercih edilmiştir. Öğleden sonraları rüzgâr
çalışmalarda aşağıda belirtilen yöntemler uygulanmış ve ve dalgalar yükseldiği için ne sonar botuyla ne de ana ge-
önemli sonuçlara ulaşılmıştır. miyle sonuç alıcı çalışma yapmak mümkün olabilmiştir.
Aletli Dalışlar: Hem Karataş hem de Yumurtalık böl- YumurtALIK ÇALIŞmALArI :
gelerinde aletli dalış yöntemleri ile deniz tabanı incelen- Yumurtalık limanı çalışmaları Adana Müze Müdürlü-
miştir. Adana Bölgesi’nde hâkim rüzgâr yaz aylarında ğü yanı sıra bölgede aynı müdürlük başkanlığında devam
güney yönünden esmektedir. Seyhan ve Ceyhan Nehir- eden kara kazısının bilimsel danışmanı Dr.Öğr.Üyesi Fa-
leri’nin getirdiği alüvyon dolgu deniz tabanını binlerce ris Demir (aynı zamanda sualtı araştırmaları ekip üyesi)
yıllık bir süreçte kaplamış, yer yer kum ve balçık olan ile koordinasyon içinde yapılmıştır.
taban açıktan kıyıya esen rüzgâr ve dalgalarla denizin Bu bölge de Temmuz ayında Karataş ile aynı deniz
bulanmasına açık hale gelmiştir. Güney rüzgârları yaz koşullarına sahiptir. Bu nedenle liman dışında sonuç alıcı
aylarında her iki ilçe kıyılarını da etkilemekte, deniz çalışma yapmak mümkün olmamıştır. Modern liman
içinde görüş netliği 20 cm.ye kadar düşerek sualtı araş- antik limanın üzerine kurulduğu için araştırma gemisi
tırmalarını olumsuz hale getirmektedir. liman rıhtımına bağlanmış ve sabit bir istasyon görevi
Kıyı-plaj alanında İncelemeler: Denizin dalgalarıyla yapmıştır. Liman, güneyde antik mendirek üzerine yapı-
ıslanan kıyı şeridinde yürüyerek kıyı bandı incelenmiş, lan modern mendirek tarafından dalgalardan kısmen ya
hem kıyıya vuran seramik malzemelerin yoğunluğun- da tamamen korunduğu için liman içinde nispeten sakin
dan açıkta batmış gemiler, hem kıyı alanlarında yapılmış deniz koşullarında çalışmak mümkün olmuştur. Dalıcılar
denizcilik yapıları (rıhtım, iskele, mendirek vs) hem de da gerektiğinde servis botuyla gerektiğinde ise kıyıdan
deprem/su yükselmeleri sonucu sualtında kalan kalıntılar yürüyerek liman içini tarama şansını elde etmiştir. Öte
incelenmiştir. yandan deniz sakin olsa da zeminin balçık/kum yapısı su
Sonar İncelemeleri: Hem ana gemide bulunan yan ta- altı görüşünü 20 cm’e kadar düşürmektedir.
ramalı sonar, multi beam sonar ve chirp/sub bottom pro- Kötü görüş netliğine karşın deniz tabanında dalgalarla
filer cihazı hem de benzer özelliklere sahip portatif sonar dağılmış halde duran serbest malzemelerin toplanıp araş-
cihazıyla belli bölgelerde deniz tabanı incelenmiştir. tırma gemisinde belgelenmesine, bu işlemlerinden sonra
Yerel halk ve dalıcılardan bilgi toplanması: Her iki bulundukları yere iade edilmesine karar verilmiştir.
ilçe limanında da aletli ve aletsiz dalış yöntemleriyle av- Hem aletli hem de aletsiz dalışlarla ekip ikişer kişilik
lanan veya plajlarda halkın düşürdüğü altın vs. malze- gruplara ayrılmış ve dört gün süren bir çalışma sonucu
meleri toplayan kişiler bulunmaktadır. Ekibin bir bölü- bölgede batmış gemilerin tarihlenmesi ve geldikleri yere
mü bu ve benzeri kişiler ve balıkçılarla görüşerek bilgi ilişkin bilgiler edinmesi için fikir verebilecek bilgilere
toplamış, bazı kişiler de bilgi vermek amacıyla gemiyi ulaşılabilmiştir.
Fig. 3. Fig. 4.
135