Page 17 - TINA Dergi Sayi 7

TINA TINA

Denizcilik Arkeolojisi Dergisi Maritime Archaeology Periodical

Oldukça gelişkin iki yüzeyli yontma taş aletler Is it reasonable to argue that H. erectus, who was able
üretebilen, ateşi kontrol eden ve Afrika’dan çıkarak to produce advanced bifacial chipped stone tools, con-
neredeyse tüm Avrasya’ya, oradan da Endonezya’ya trolled fire and dispersed from Africa to almost all of
kadar yayılım gerçekleştiren H. erectus’ların sal gibi Eurasia and, then to Indonesia, was not capable of build-
basit deniz araçları üretme kapasiteleri olmadığını ing a simple seagoing vessel like a raft? Since it is im-
iddia etmek doğru bir yaklaşım mıdır? Bunu test et- possible to test this question, it is necessary to highlight
mek neredeyse imkânsız olduğu için, şimdilik ağır that the prevailing scientific attitude is, for now, that H.
basan bilimsel tutumun H. erectus’un deniz aracı erectus was incapable of devising a boat, but they had
üretemeyeceği, ancak belki sürüklenmenin yönünü cultural means that could influence the direction while
etkileyebilecek kültürel araçları olduğu yönünde ol- drifting .
5
duğunu vurgulayalım . In the Mediterranean Sea, the Strait of Gibraltar was
5
Akdeniz’de özellikle Pleistosen Dönem’de deniz one of the points that could be crossed by sea, particu-
yoluyla geçilmiş olabilecek noktalardan biri Cebe- larly during the Pleistocene Period. In the most severe
litarık Boğazı’dır. Pleistosen Dönem’in en ağır ko- conditions of the Pleistocene Period, the current 14 km
şullarında boğazın bugünkü 14 km’lik genişliğinin, width of the Strait is estimated to have fallen to as low
yaklaşık 3-5 km’ye düştüğü tahmin edilmektedir . as 3 to 5 km . Based on the tools recovered from the
6
6
İspanya’nın kuzeyinde Atapuerca’da 860 bin-790 geological layers dating to between 860 000 and 790
bin arasına tarihlenen jeolojik katmanlarda bulu- 000 BC in Atapuerca (northern Spain) as well as the
nan aletler ve Akdeniz’in diğer kıyısındaki Fas ve finds from the Lower Paleolithic in Morocco and Tu-
Tunus’taki Alt Paleolitik bulgulara dayanarak, Af- nisia on the opposite coast of the Mediterranean Sea, it
rika’dan İber Yarımadası’na geçişin çok erken ta- seems plausible that crossing from Africa to the Iberian
rihlerde deniz yoluyla gerçekleştiği akla yatkın gel- Peninsula by sea occurred very early . Nevertheless,
7
mektedir . many researchers, including Broodbank, still find it
7
Yine de, Broodbank de dâhil olmak üzere, birçok more likely that there was a land-based dispersal route
araştırmacı halen Rift Vadisi, Levant ve Anadolu over the Rift Valley, the Levant and Anatolia. Accord-
üzerinden gerçekleşen kara yollu yayılıma daha fazla ing to Broodbank, any researcher who favors sea-based
ihtimal vermektedir. Broodbank’e göre, Afrika’dan dispersal route from Africa to Europe should take the
Avrupa’ya deniz yoluyla yayılım olduğunu öne sü- following into account :
8
ren araştırmacılar şu gerçekleri hesaba katmalıdır : 1.Apart from the hippopotamus, no other species
8
1. Su aygırları dışında, Mesiniyen tuz krizi son- crossed the Strait of Gibraltar following the Messinian
rasında (yani yaklaşık 5 milyon yıl önce Atlantik’in salinity crisis (i.e. after Atlantic water filled the Med-
suları Akdeniz’i tekrar doldurduktan sonra) Cebeli-
tarık’ı geçen canlı olmamıştır; iterranean sea level again about 5 million years ago);
2. Orta Pleistosen (700-120 bin yıl) boyunca Af- 2.African and the European Homo species have
rika ve Avrupa Homo türlerinin birbirine hiç karış- evolved very differently without any engagement with
madan, çok farklı şekilde evrim geçirmiş olmaları, each other during the Middle Pleistocene (700 000-120
dolayısıyla Sahra Çölü ve Akdeniz’in tam bir bariyer 000 BC), and thus the Sahara Desert and the Mediter-
olarak görev yapması söz konusudur; ranean Sea served as a complete barrier;
3. Cebelitarık’ın Pleistosen’in sonuna kadar geçil- 3.There has been no archaeological evidence of
diğini gösteren hiçbir arkeolojik kanıt bulunamamış- crossing the Strait of Gibraltar until the end of the
tır. Pleistocene Period.

5 BROODBANK 2006, 201. 5 BROODBANK 2006, 201.
6 BROODBANK 2013, 95. 6 BROODBANK 2013, 95.
7 BROODBANK 2006, 202. 7 BROODBANK 2006, 202.
8 BROODBANK 2006, 204; BROODBANK 2013, 95. 8 BROODBANK 2006, 204; BROODBANK 2013, 95.

14 15