Tüm Hakları Saklıdır © Türkiye Sualtı Arkeoljisi Vakfı 2015 ©

Up (parent)

BASIN BÜLTENİ

    * ÇANAKKALE SAVAŞINDA BATIRILAN İNGİLİZ "GOLIATH" VE "TRIUMPH" GEMİLERİ 90 YIL SONRA İLK KEZ GÖRÜNTÜLENECEK.

    * TINA (TÜRKİYE SUALTI ARKEOLOJİSİ VAKFI) YÖNETİCİLERİ BELGESEL YAPIMCISI SAVAŞ KARAKAŞ VE USTA DENİZCİ ENES EDİS, NATIONAL GEOGRAPHIC TELEVİZYONUNDA ‘THE SEA HUNTERS - DENİZ AVCILARI’ ADIYLA YAYINLANACAK BELGESEL İÇİN KANADA’DAN GELEN ÜNLÜ SUALTI ARKEOLOGLARI VE DERİN SU DALGIÇLARIYLA BİRLİKTE MORTO KOYUNDA 70 METRE DERİNLİĞE DALACAK.

    * "MORTO KOYUNDA 90 YIL ÖNCE TÜRK GEMİSİ MUAVENET-İ MİLLİYE TARAFINDAN BATIRILAN İNGİLİZ SAVAŞ GEMİSİ GOLIATH’DA 750 MÜRETTEBATIN 570’İ HAYATINI KAYBETMİŞTİ."

    * "25 AĞUSTOS-10 EYLÜL TARİHLERİ ARASINDA YAPILACAK DALIŞ VE SUALTI GÖRÜNTÜLERİ 241 ÜLKEDE

      26 FARKLI DİLDE YAYINLANACAK."   * "BATIKLAR; 75 METRE DERİNDE." Çanakkale Boğazı'nda batan savaş gemileri tek tek ortaya çıkarılırken, son olarak İngiliz Savaş gemisi Goliath 90 yıl sonra ilk kez görüntülenecek.


Konu ile ilgili açıklamalarda bulunan belgesel yapımcısı Savaş Karakaş, Çanakkale savaşında Muavenet-i Milliye tarafından batırılan İngiliz savaş gemisi Goliath (yanda) Ile Alman U21 denizaltısı tarafından Kabatepe açıklarında torpillenerek batırılan İngiliz  savaş gemisi Triumph’un (altta) 90 yıl sonra görüntüleneceğini belirterek, "Benimle birlikte Türkiye Su Altı Arkeolojisi Vakfı (TINA) Yöneticileri ve usta denizci Enes Edis bu kez National Geographic televizyonunda Goliath’ın hikayesini anlatmak üzere böyle bir çalışma başlatıyoruz. Türkiye Sualtı Arkeolojisi Vakfı (TINA) tarafından desteklenen proje kapsamında Enes Edis’e ait DETEK Denizcilik’in teknik imkanlarıyla Morto Koyu’ndaki bu büyük savaş mezarlığı batışından 90 yıl sonra ilk kez ziyaret edilip görüntülenecek. National Geographic Televizyonunda "The Sea Hunters - Deniz Avcıları" adıyla 26 farklı dilde 241 ülkede gösterilecek belgesel için Kanadalı yapım şirketi Eco-Nova bünyesindeki dünyanın en ünlü dalgıçları ve sualtı arkeologlarıyla bu araştırmayı birlikte gerçekleştireceğiz. 29 Ağustos - 10 Eylül tarihleri arasında Çanakkale’de gerçekleşecek dalışta, "Goliath" yanında İngiliz savaş gemisi "Triumph" da araştırılacak.

"BELGESEL DÜNYA TELEVİZYONLARINDA YAYINLANACAK"

Belgesel yapımcısı Savaş Karakaş, yapılacak olan dalışın görüntülerinin farklı versiyonlar halinde Türk ve dünya televizyonları tarafından yayınlanacağını da belirtti. Kanadalı belgesel ekibinin tanıtıldığı basın toplantısında Çanakkale’deki çekimlerde bir savaş mezarlığı olan Goliath ve Triumph batıklarına gerekli saygı gösterileceği ve belgesel filmin Türkiye Cumhuriyeti kültür ve tabiat varlıkları koruma kanununa uyularak yapılacak sualtı ve su üstü çekimleri ile arşiv görüntülerinden hazırlanacağı belirtildi. Savaş Karakaş ile yaklaşık 10 gün Çanakkale’de çekim yapacak Kanada’dan gelen ECO-NOVA (www.shipwreckcentral.com ) şirketine bağlı ekibin adları ve görevleri şöyle:

"İNGİLİZ SAVAŞ GEMİSİ "GOLIATH" NASIL BATMIŞTI?"


1915 yılında Marmara Denizi’nde düşman denizatlılarına karşı devriye nöbeti tutan Muavenet-i Milliye 10 Mayıs’ta Çanakkale’ye çağrıldı. Gemi komutanı Kd. Yüzbaşı Ahmet Saffet’e çok gizli bir emir verilmişti. Çanakkale Savaşı’nın belki de seyrini değiştirecek gizli saldırı için artık önlerinde sadece birkaç gün vardı.


Arıburnu ve Seddülbahir cephelerinde üç aydan beri aralıksız devam eden savaşta İngiliz ve Fransızlara ait düşman donanması Türk siperlerini şiddetli top ateşleri altında bulunduruyordu. Özellikle Morto koyunda yatan iki İngiliz savaş gemisi Goliath ve Cornwallis taarruza kalkan Türk birliklerini top ateşi yağmuruna tutarak bölgeyi cehenneme çevirmekteydi. Ahmet Yüzbaşı’nın aldığı gizli emir 12-13 Mayıs gecesi bu gemilere karşı yapılacak saldırıyla ilgiliydi. Türklerin ‘Kocakarı’ adını taktıkları ve savaşın başından üzerlerine ölüm yağdıran Goliath artık hedefteydi. Toplarının gürlemesinin bu saldırıyla kesilmesi umut ediliyordu.


Muavenet-i Milliye, 1909 yılında Almanya'da denize indirilmiş 765 tonluk, 74 metre boyunda ve 3 adet torpido kovanı olan ufak bir muhripti. Mürettebatın 89’u Türk 23’ü Almandı. İngilizlerin 13.000 tonluk dev savaş gemisini avlamak için dahiyane bir plan yapıldı. Gemi Komutanı hücumu gece yarısından biraz sonra olarak planladı. Böylece, bir vardiyanın uykuya olan ihtiyacı ile diğer ayakta olan vardiyanın da uyku sersemliğinden faydalanılacaktı.

Gemiye torpido uzmanı olarak Alman Yüzbaşı Firley müşavir olarak verilmişti.

Tüm hazırlıkların tamamlanmasının ardından 12 Mayıs gece yarısını biraz geçe harekete geçen Muavenet 8 mil süratle Rumeli kıyılarına adeta sürünürcesine Boğaz dışına doğru seyretmeye başladı. Bacasından dumanla birlikte kızıllık da çıkmasın diye kazanlar da söndürülmüştü. Saat 01.00'a doğru gözcüler,

 tam pruvada Eskihisarlık Burnu'na bordalarını vermiş iki düşman zırhlısının görüldüğünü rapor ettiler. Ayrıca iki muhrip de karakol geziyordu. O sırada birden düşman gemilerinin birinin köprü üstündeki ışıldağının parıldadığı görüldü. Gözcüler belli ki üzerine doğru gelmekte olan hayalet tekneyi fark etmişti. Muavenet gerçekten zordaydı. Kıdemli Yüzbaşı Ahmet Saffet soğukkanlılığını hiç kaybetmeden, ışıldakçısına aynı işareti vermesini söyledi: "0" (yani parola?) Bir anlamda, soruya soruyla cevap vermek oluyordu bu! İstiyordu ki, İngilizler bir an için olsa bile şaşırsınlar, o da bir anlık tereddütten yararlanabilsin! Dev zırhlıyla artık aralarında 300-400 metre vardı. Ahmet Yüzbaşı önce tüpteki üç torpidonun da gönderilmesini emretti. Sonra da 'Makine tam yol ileri" komutunu verdi. Muavenet hızla uzaklaşırken müthiş bir infilak sesi gecenin karanlığını yırttı. Arkasından bir daha... Sonra bir daha... Üç torpido da hedefini bulmuş Goliath, 570 kişilik ile Morto Koyu'nda 70 metre derinliğe gömülmüştü.

James P. Delgado (http://www.vancouvermaritimemuseum.com)

Gemi enkazlarına ve dalgaların altındaki gizli kalmış tarihe tutkuyla bağlanmış

bir araştırmacı ve yazar. 30 yakın kitabı olan ve halen Kanada’da Vancouver

Deniz Müzesi’nin yöneticisi olan James P. Delgado ünlü yazar Clive Cussler ile

birlikte National Geographic kanalında yayınlanan ‘The Sea Hunters -

Deniz Avcılarının’ sunucusu ve tarih danışmanı.

Ünlü sualtı arkeologu bugüne kadar Titanic, Carpathia, Mary Celeste, Bikini

Atoll’deki atom bombası denemelerinden kalan batıklar gibi pek çok gizemli

batığın hikayesini bu belgesel seride ve kitaplarında anlattı.


Susan E. MacDonald (http://www.shipwreckcentral.com)

Programın yapım şirketi Eco-Nova’nın temsilcisi. Kanadalı yapım sorumlusu.


Mike Fletcher (http://www.shipwreckcentral.com)

Belgeselin yönetmeni ve dalış amiri. 25 yıllık profesyonel dalış tecrübesi olan usta bir televizyoncu.


Warren S. Fletcher (http://www.shipwreckcentral.com)

Babasının yanında dalışlara eşlik eden, tüm dalış ve hava hesaplarını yapan usta bir dalgıç. Dalışlarda ikinci kamerayı

o kullanıyor.


Marc Pike (http://www.shipwreckcentral.com)

Usta bir görüntü yönetmeni. Programın kara kameramanı ve tüm görüntüleri anında internet üzerinden milyonlara ulaştıran bir

bilgisayar dahisi.


John Rosborough (http://www.shipwreckcentral.com)

10 yıllık televizyonculuk tecrübesi olan usta bir ses teknisyeni.


Enes Edis (http://www.detek-tr.com)

DETEK Denizcilik’in sahibi, ülkemizdeki en gelişmiş dalış ve denizcilik ekipmanlarına sahip usta bir denizci, profesyonel derin

su dalgıcı. Geçtiğimiz yıl Savaş Karakaş ile Dumlupınar denizaltısı için benzer bir sualtı araştırmasını gerçekleştirmişti.


Savaş Karakaş (http://www.savaskarakas.com)

1997 yılında Çanakkale Savaşı batıklarının ilk sualtı belgeseli ‘Derinlerdeki Tarih’i çeken ve yerli ve yabancı televizyon

kanallarına başta Dumlupınar belgeseli olmak üzere pek çok sualtı belgeselini hazırlayan dalgıç, araştırmacı, yapımcı.


Triumph; Çanakkale Savaşı sırasında 25 Mayıs 1915 tarihinde Alman U21 denizaltısı tarafından Kabatepe açıklarında torpillenerek batırılmıştı. Triumph şu an 75 metre derinlikte yatıyor. Goliath savaş gemisi ise Muavenet-i Milliye tarafından Morto koyunda 3 torpido ile vurulmuş ve kısa sürede batmıştı. Goliath’ın içinde bulunan 750 kişilik mürettebatından sadece 180 kişi kurtulmuştu. İngiliz savaş gemisi Goliath şu an 570 kayıp ruhla Morto Koyu'nda 70 metre derinlikte yatıyor. 90 yıl sonra bu iki gemiye dalış yaparak görüntüleyeceğiz. Bu araştırma Çanakkale Savaşı’nın 90. yılına damgasını vuracak." dedi.

EKİP

Warren Fletcher - Sualtı kameramanı

Susan MacDonald - Yapımcı

Michael Fletcher - Yönetmen

Marc Pike - Görüntü Yönetmeni

John Rosborough - Ses Teknisyeni

James Delgado - Sualtı Arkeologu - Sunucu

Chris Kingston - Senarist