Page 111 - TINA Dergi Sayi 10

TINA

Maritime Archaeology Periodical

Bu tip amphoralara form olarak bakıldığında; dışa kısmı günümüze kadar ulaşabilmiştir. Form olarak; dışa
doğru çekilmiş, ucu sivriltilmiş dar üçgen kesitli ağız taşkın yuvarlatılmış ağız kenarına sahiptir. Benzer ör-
kenarına, ağız hizasının altında sivriltilmiş bir çıkıntıya, neklere bakıldığında, dudağın hemen altından başlayan
ağız kenarını aşar vaziyette yükselen yuvarlak profile ve omuzda gövdeyle birleşen oval kesitli yivli kulplara
sahip kulplara, konik, kalın boyuna, ovoidal bir gövdeye sahip olup, gövdenin en geniş yeri omuzdadır ve ovo-
ve halka bir dip yapısına sahiptir. Çalışmamızda tespit id gövde yapısına sahiptir, küçük bir çıkıntıya sahip dip
edilen Pompei V amphorasının ise üzeri yoğun kekomo- yapısı sivrilerek sona ermekte ve kulpların altından kai-
za tabakası ile kaplı olmakla birlikte, boyun, kulplar ve deye kadar dış yüzeyde sık yivler bulunmaktadır. Çalış-
gövdenin bir kısmı günümüze kadar ulaşabilmiştir. Ağız mamızda yer alan LR 1-B amphorası için ise M.S. VI. ve
kısmı ve kulpların gövdeye oturduğu omuz kısmından VII. yüzyıl aralığı önerilmektedir (Fig. 8c).
itibaren gövde ve dip kısmı ise korunamamıştır. Benzer- KIBRIS aMPHORaLaRI
lerinden yola çıkılarak bu amphoranın tarihlendirmesi Sepet Kulplu Amphora
için M.S. I. yüzyıl sonu II. yüzyıl başı önerilmektedir Karakteristik bir forma sahip bu tip amphoraların
24
(Fig. 8a). kökeni hakkında birden çok görüş olmasına karşın son
LR 1-A Tipi Amphora yapılan araştırmalarda üretim yerinin Kıbrıs olduğu dü-
Bu amphoraların Kilikia Bölgesi ve Kıbrıs dışında da şünülmektedir . Kekova Adası sualtı araştırmalarındaki
26
birçok bölgede üretim atölyelerinin olduğu saptanmış- Sepet Kulplu amphoralar kırık olarak tespit edilmiştir.
tır. LR 1-A form olarak; dışa taşkın yuvarlatılmış ağız Söz konusu amphoranın sadece ağız, kulplar ve göv-
kenarına, dudağın hemen altından başlayarak omuz üze- denin bir kısmı günümüze ulaşabilmiştir. Form olarak
rinde birleşen oval kesitli kulplara, ovoidal gövdeye ve karakteristik özellik taşıyan bu tip amphoralar, dışa çe-
küçük bir çıkıntı yapan dip yapısına sahiptir. Üzerinde kilmiş mantar formlu yüksek ağız kenarı, boyunda sipi-
ise sık yivler yer almaktadır. LR 1-A amphoraları M.S. ral şeklinde daireye, yuvarlak, dikey ve oldukça kalın,
IV. yüzyılın ikinci yarısından M.S. VII. yüzyıla kadar ağız kenarı seviyesine kadar yükselen sepet kulplara ve
üretildiği düşünülmektedir . Çalışmamızda yer alan LR ovoidal bir gövdeye sahiptir. Kaide alçak şekilde gövde-
25
1 amphorasının alt grubu olan A formu için ise benzer ye uyumlu geçiş yapacak şekilde üretilmiştir. Kulpların
örneklerinden yola çıkılarak, M.S. V. yüzyıl tarihi öne- gövdeye birleştiği yer Kıbrıs Sepet Kulplu amphoralar-
rilmektedir (Fig. 8b). da olduğu üzere karakteristik şekilde keskin bir açıya
LR 1-B Tipi Amphora sahiptir . Çalışmamızda yer alan Sepet Kulplu ampho-
27
Kekova Adası sualtı araştırmalarında tespit edilen LR ra için ise benzerlerinden yola çıkarak, M.Ö. VIII-VII.
1-B tipi amphora, ağız, boyun, kulplar ve gövdenin bir yüzyıl arası olarak önerilmektedir (Fig. 9).

Fig. 13. Fig. 14.

24 Daha fazla bilgi için bk.; GRACE 1979, 13. fig. 33.
25 ŞENOL 2009, 230.
26 “Sepet Kulplu amphoralar, Doğu Akdeniz Bölgesi’nin en erken amphora grupları arasında yer almaktadır ve formun üretim yeri
konusu problemlidir. Bu gruba ait atölye, fırın veya atık tabakalarına henüz saptanamamış olması, üretim yeriyle ilgili tartışmaların
özellikle Suriye-Fenike ve Kıbrıs üzerinde yoğunlaşmasına neden olmuştur.”; ALKAÇ 2013, 109.
27 Benzer formlu Sepet Kulplu amphoralar için bk.; WOLFF 2011, 15-18 fig. 1-7.
109