Page 105 - TINA Dergi Sayi 10
P. 105
TINA
Maritime Archaeology Periodical
Fig. 5.
Rhodos’un en erken tarihli amphoraları M.Ö. IV. yüz- Proto-Rhodos II Amphorası
yıldan itibaren görülmeye başlamış ve bu amphoralarda Çalışmamızda tespit ettiğimiz Proto-Rhodos ampho-
Ada’nın ünlü şarabının yanında bazı ürünler de ihraç rasının ağzı, boynu, kulpları ve kulpların omuza otur-
edilmiştir . duğu yere kadar ki bölümü ele geçmiştir. Form olarak
11
Rhodos amphorlarının üretim yerleri kıstas alınarak, bakıldığında ise; bant formunda dışa hafif çekilmiş, ka-
erken dönem örneklerden geç döneme doğru üretilen lın ağız kenarı, silindirik bir boyun ve omuz üzerine otu-
bu amphoralar kronolojik olarak belli bir tipoloji sınıf- ran oval kesitli kulplara sahiptir. Benzerliğinden dolayı
landırmasına sokulmuştur . Çalışmamızda tespit edilen M.Ö. IV. yüzyılın son çeyreğine ait tarihler önerilmek-
12
Rhodos amphoralarına bakıldığı zaman ise farklı dö- tedir (Fig. 5b).
nemlere ait farklı tipte 4 Rhodos amphorası üzerinde Helenistik Rhodos Amphorası
durulmuştur. En erken Rhodos amphorasından başlanı- Karakteristik bir forma sahip olan bu tipte ki ampho-
larak geç örneklere doğru kronolojik sıra izlenerek amp- ralar, Akdeniz’de bulunan tüm merkezlere ihraç edil-
horalar incelenmiştir . miştir . Üretildiği dönemler boyunca en çok sevilen ve
13
15
Proto-Rhodos I Amphorası buna bağlı olarak kullanım gören bu tip amphora form
Form olarak; dışa çekik üçgen ağız kenarına, uzun olarak; dışa çekilmiş, uçları yuvarlak ağız kenarına,
silindirik boyun, ağız kenarının altından başlayarak kalın silindirik ve uzun bir boyuna, yuvarlatılmış ağız
omuzda birleşen kalın, oval kulplara, omuz hizasında kenarının altından başlamak üzere ağız hizasına yükse-
geniş, kaideye doğru daralan gövdeye, dışa çekik, koza- len ve daha sonra keskin bir açı ile dik olarak omuzlara
lak formlu tutamağa sahiptir. Çalışmamızda tespit edilen inmektedir. Omuzlarda birleşen kulplar ise oval kesitli-
Proto-Rhodos I olarak isimlendirilen bu amphoranın, dir. Ovoidal bir gövdeye sahip olan bu amphora, içi dolu
ağız, boyun ve kulplar günümüze kadar koruna gelmiş sivri bir de kaideye sahiptir. Çalışmamızda tespit edilen
olup gövde ve kaide kısmı ise korunamamıştır. Üzeri yo- Rhodos amphorası ise ağız, boyun ve kulplar günümüze
ğun şekilde kekomozla kaplı durumda olan bu tipin bazı kadar ulaşabilmiş, gövde ve dip kısmı ise korunamamış-
ayrıntıları görülememektedir. Benzerinden yola çıkıla- tır. Benzerlerinden yola çıkılarak tarihlendirmesi M.Ö.
rak tarihlendirilmesi için M.Ö. IV. yüzyıl sonu M.Ö. III. III. yüzyılın sonları II. yüzyılın başları olarak öneril-
yüzyıl başları olarak önerilmektedir (Fig. 5a). mektedir (Fig. 5c).
14
11 CANKARDEŞ ŞENOL 2006, 105.
12 Rhodos amphoralarının tip ve tipolojisi için bk.; EMPEREUR-HESNARD 1987, 61, pl.3.
13 Daha fazla bilgi için bk; ASLAN et al. 2018, 249-263.
14 EMPEREUR-HESNARD 1987, 18, pl. 2.7.; Bu tip Proto-Rhodos amphoralarının dağılımı, buluntu yerleri ve tipolojisi için ayrıca
bk.; MONACHOV 2005, 70-95.
15 BRESSON 1986, 81-86.
103